Opony są bardzo ważne w naszych samochodach. To właśnie decyduje o bezpieczeństwie podczas jazdy. Te cztery punkty styczności z drogą mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa podróży. Warto więc zadbać o jak na lepszy ich stan.Bieżnik - definicja
Bieżnik - zewnętrzna część opony bezpośrednio stykająca...się z drogą. Jest wykonana jako gruba warstwa przywulkanizowana do osnowy, stanowi ochronę czoła opony przed uszkodzeniem oraz dzięki odpowiedniej rzeźbie zwiększa przyczepność opony do nawierzchni drogi. Rowki w bieżniku mają na celu odprowadzanie wody i przeciwdziałanie poślizgom. Rzeźba bieżnika jest wykonana odpowiednio do warunków, w których opona będzie pracować. Opony do jazd terenowych i po drogach gruntowych mają bieżniki o rzeźbie grubej i wypukłej, do jazdy po drogach o ulepszonych nawierzchniach - o rzeźbie drobnej i płaskiej, a do jazdy w różnych warunkach stosuje się bieżniki o rzeźbie pośredniej.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Bie%C5%BCnik_(motoryzacja)
Jakie są rodzaje opon?
Podział ze względu na kształt bieżnika
Kolcowa opona rowerowa
slicki ? opony całkowicie gładkie lub z bardzo delikatną rzeźbą bieżnika. Spośród wszystkich typów opon mają najmniejsze opory toczenia. Stosowane głównie w wyścigach samochodowych i motocyklowych, w kolarstwie torowym i szosowym na suche, gładkie nawierzchnie. Tego typu opony samochodowe i motocyklowe zawodzą na nawierzchniach mokrych, gdyż nie odprowadzają wody spod opony, co może prowadzić do aquaplanacji (hydroplaningu). Natomiast opony rowerowe, ze względu na ich małą powierzchnię styku z podłożem oraz dużo większy nacisk i relatywnie małe prędkości, nie ulegają zjawisku aquaplanacji, mogą więc być stosowane także na mokrych nawierzchniach.
rowkowe ? opony z układem płytkich rowków, które nie zmieniają zbyt mocno oporów toczenia, zapewniają lepszą przyczepność koła niż opony typu slick i ułatwiają odprowadzanie wody z powierzchni opony. Znane są modele z rowkami równoległymi do kierunku jazdy i skośnymi. Rowki skośne lepiej odprowadzają wodę, ale mają też nieco większe opory toczenia niż równoległe. Opony rowkowe są powszechnie stosowane w kolarstwie szosowym, w rowerach miejskich i ogólnego użytku.
klockowe ? opony z wydatnym bieżnikiem przypominającym nieco vibram. Są powszechnie stosowane w rowerach górskich i samochodach terenowych. Jest ich bardzo wiele odmian: od tzw. semi-slicków ? mających w miarę gładką powierzchnię czołową i duże klocki na brzegach, co jest rodzajem kompromisu między oporami toczenia i przyczepnością przy jeździe w terenie o zmiennym rodzaju podłoża, po opony błotno-piaskowe ? mające bardzo wydatne i dość rzadko rozmieszczone klocki, których zadaniem jest "wgryzanie się" w grząskie i mokre podłoże, i które charakteryzują się bardzo dużymi oporami toczenia na bardziej twardych podłożach. W rowerach przy tym rodzaju opon często stosuje się inny bieżnik w oponie na koło przednie i tylne.
Kolcowa opona rowerowa domowej produkcji.
kolcowe ? opony z metalowymi kolcami, które służą do jazdy po śniegu i lodzie. W rowerach górskich są one też dość często stosowane do zjazdu również w sezonie letnim. Rowerzyści majsterkowicze robią je sami z odpowiednio dobranych blachowkrętów i starych lub specjalnie kupionych opon.
deszczowe ? opony ze specjalnie dobranym wzorem bieżnika zapewniającym bardzo wydajne odprowadzanie wody spod koła i zabezpieczającym przed poślizgiem.
błotno-śniegowe ? opony wykonane zazwyczaj z bardziej miękkich gatunków gumy, zaopatrzone w specjalnie wyprofilowany bieżnik zapewniający dobrą przyczepność na śniegu i błocie pośniegowym.
nordyckie - opony przystosowane do jazdy w bardzo zimnych warunkach (w Polsce używa się też nazwy opony lodowe). Najbardziej popularne są w Rosji i państwach skandynawskich. W stosunku do opon zimowych bieżnik posiada budowę kierunkową oraz więcej lameli, które są gęściej umiejscowione. To pozwala na lepszą trakcję na lodzie i śniegu.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Opona_pneumatyczna
Jak zbudowana jest opona?
W oponie diagonalnej cała osnowa opony składa się kilku warstw tkanin ułożonych na przemian w dwóch kierunkach, pod różnym kątem, lecz zawsze mniejszym niż 90°. Liczba warstw zależy od wielkości i obciążenia na jakie projektowano oponę. Konstrukcja ta pozwala na rezygnację z zastosowania opasania, lecz go nie wyklucza. Opona diagonalna z opasaniem nazywana jest oponą opasaną.
Zalety (w stosunku do opon radialnych):
wyższy komfort jazdy, zwłaszcza na drogach o złej nawierzchni
duża odporność ścianki bocznej na uszkodzenia mechaniczne
Wady (w stosunku do opon radialnych):
mniejsza precyzja prowadzenia
znacznie gorsze zachowanie się opony w czasie jazdy po łuku
zwiększone zużycie paliwa
Opona radialna (promieniowa)
W oponie radialnej osnowa ułożona jest promieniowo (radialnie ? stąd nazwa), czyli pod kątem 90°. Dla jej wzmocnienia stosuje się warstwy opasania. Takie ułożenie osnowy powoduje większą elastyczność boku opony, a warstwy opasania zapewniają usztywnienie bieżnika, co odpowiednio poprawia zachowanie się podczas jazdy po łuku i zwiększa powierzchnię styku opony z nawierzchnią.
Zalety (w stosunku do opon diagonalnych):
precyzyjne prowadzenie
mniejsze zużycie paliwa
Wady (w stosunku do opon diagonalnych):
niska odporność ścianki bocznej na uszkodzenia mechaniczne
konieczność stosowania tulei metalowo-gumowych w zawieszeniu
Opona dętkowa
Opona dętkowa, opatentowana przez firmę Michelin w 1930 roku, to opona w której za utrzymanie odpowiedniego ciśnienia odpowiedzialna jest dętka. Oponę dętkową oznacza się TT (z ang.: Tube Type).
Opona bezdętkowa
Opona bezdętkowa, to opona w której za utrzymanie odpowiedniego ciśnienia odpowiedzialna jest sama opona. Szczelność pomiędzy oponą a obręczą zapewnia odpowiednio wzmocniona stopka. Oponę bezdętkową oznacza się TL (z ang.: Tube-less).
Opona "runflat"
Runflat to technologia umożliwiająca jazdę na przebitej oponie na dystansie do 80 km z prędkością do 80 km/h. W razie uszkodzenia lub przebicia boki w tradycyjnej oponie ulegają poważnym odkształceniom i uniemożliwiają dalszą jazdę. W oponach typu runflat boki opony są znacząco wzmocnione, co zmniejsza jej ugięcie podczas nagłej utraty ciśnienia, po przebiciu nadal zachowują elastyczność6. Podstawową wadą tego typu opon jest niższy komfort jazdy i wyższe opory toczenia niż w tradycyjnych oponach
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Opona_pneumatyczna
Nowe, czy używane?
Opony zimowe to dodatkowy koszt eksploatacji samochodu - nowe potrafią sporo kosztować, zwłaszcza jeżeli mają duży obwód. Da się jednak na tym oszczędzić - można kupić opony używane.
Wiąże się to z pewnym ryzykiem, zwłaszcza jeżeli nie kupujemy tych opon w specjalistycznym serwisie. Używane opony zimowe mogą być w różnym stanie, jeżeli nie znamy się na tym, lepiej nie rzyzykować ich zakupu od osób prywantnych.
Opony mogą być bieżnikowane, czyli "odnawiane" i takich właśnie warto szukać. Można oszczędzić na zimówkach, trzeba jednak robić to z głową. Jeśli nie robimy dużych przebiegów, czasem nie ma sensu kupować nowych. Znajdźmy dobry warsztat, gdzie dopasują nam opony do samochodu.